Coronanieuwsbrief vijf
28 April 2020
Coronanieuwsbrief Vijf
Lieve lezer,
We zijn alweer twee weken verder in de coronatijd en we zitten nog altijd in ons kot. Dit weegt voor vele van onze lezers steeds zwaarder, zo blijkt uit de reacties.
De uitspraak van virologe Anne-Mieke Vandamme:
“Het afbouwen van de lockdown kan dus heel fijnmazig gebeuren en dat wordt nu bestudeerd. Je zou bijvoorbeeld de oudere mensen in lockdown kunnen houden tot de herfst, wanneer er hopelijk een medicijn is, of tot de volgende lente, wanneer er hopelijk een vaccin is. Alle mensen die jonger zijn dan 65, zou je beetje bij beetje sneller kunnen loslaten, over de volgende paar maanden al. Zo hou je de economie draaiende.”
….. ontlokte dan ook heel veel ongeloof en kwaadheid.
Vorige vrijdag maakte de Veiligheidsraad de eerste stappen van de uitstap uit de lockdown bekend. Gelukkig werd er geen verschil gemaakt tussen de generaties. Het is wel duidelijk dat de regering zich in de eerste plaats laat leiden door de kreten van de werkgevers: de economie moet opnieuw draaien.
Er is een plan om bedrijven en winkels weer op te starten. We mogen wel weer terug gaan shoppen, maar wanneer we onze vrienden en onze (klein)kinderen mogen zien? Daarover geeft de Nationale Veiligheidsraad geen enkel perspectief. Misschien moeten we dan maar afspreken bij de kinderafdeling van de C&A.
Door de gemaakte keuze legt men een enorme druk op het onderwijs en op de ouders van jonge kinderen. De school opent stap voor stap op 18 mei, tenminste als ze kan beantwoorden aan bijna onrealistische veiligheidsmaatregelen. Mijn dochters en hun echtgenoten moeten op 11 mei terug voltijds aan de slag, maar van de vijf kleinkinderen mag er in de opstartfase één kind naar school. Wat met de vier andere kinderen? Naar de opvang in de school, hoe gaat de school de veiligheid in die opvang garanderen?
Ondertussen blijkt dat de kleine snotneuzen toch niet zo gevaarlijk zijn, dan gedacht.
Ouderen en grootouders zijn niet het probleem maar deel van de oplossing!
We zullen op onze rechten blijven staan als ouderen. Als groenen moeten we blijven vechten om het na deze crisis eerlijker en gezonder te maken.
Jullie reacties zijn gebundeld onder zes items:
- Solidariteit tussen generaties
- Dé oudere bestaat niet, ook niet in tijden van Corona!
- De rol van de experten
- Onze zorgsector
- Het moet echt anders na Corona
- …er is nog plaats voor emotie
We kregen heel wat reacties en verhalen, waarvoor veel dank.
Hieronder een aantal citaten uit jullie teksten. De volledige teksten en verhalen vind je op onze website www.groen-plus.be
Jullie reacties en verhalen zijn nog steeds meer dan welkom liefst rechtstreeks naar [email protected]
De foto’s in deze nieuwsbrief zijn van Daniël Acke, jarenlang lid van Groen Evergem. Johan verhuisde onlangs naar Sas Van Gent, net over de grens. Moest je 6 maanden geleden gezegd hebben dat dit betekent dat je dan je vriendin niet meer kan bezoeken, omdat de grens met België dicht zou kunnen gaan, iedereen zou je gek verklaren.
Johan vindt troost in de natuur en stuurde ons mooie foto’s, de natuur laat zich niet begrenzen.
Hou jullie sterk en hopelijk kunnen we snel terug onder de mensen komen.
Mieke Vogels
Voorzitter GroenPlus
familie Fuut
1. Solidariteit tussen generaties.
Virologen hebben van dag één gefocust op het strikt scheiden van generaties. Wie 60+ is, is kwetsbaar… Dit zet de generaties tegen elkaar op. De vraag of het verantwoord is om van jongere generaties zoveel solidariteit te vragen voor de oudste generaties, klinkt steeds luider. Het effent ook de weg om ouderen langer in lockdown te houden.
Uit de cijfers blijkt nog steeds dat de mensen die vandaag overlijden aan Corona, vooral mensen zijn, die achterliggende gezondheidsproblemen hebben. Die achterliggende gezondheidsproblemen nemen toe met het ouder worden, maar zijn niet gebonden aan een leeftijdsgrens. Iemand met suikerziekte van 55 heeft evenveel extra risico dan iemand van 65 met diezelfde ziekte. De eerste moet echter buitenhuis om de economie draaiende te houden, de tweede blijft geïsoleerd in zijn kot.
Heel veel reacties van ontzette en boze ouderen, enkele voorbeelden:
Chris Goris zegt:
Ook niet vergeten dat veel van de huidige welvaart het resultaat is van het harde werk van al die 65-plussers, die niet alleen maar profiteren van hun pensioen, maar zich hard inzetten voor kinderen en kleinkinderen en vaak ook nog voor hun ouders. En ja, ik geniet in normale tijden van een wekelijkse fietstocht of wandeling met vrienden, en een keer in de maand ga ik met vriendinnen eten en speel ik met een andere een spelletje Scrabble en met nog anderen babbelen we een stukje bij. Maar het grootste deel van mijn tijd is besteed aan zorgen voor alle mensen die ik graag zie.
Dus nee, voor mij is de lockdown geen opoffering van de jongere generatie voor de oudere. Ik voel me zelfs een beetje bekocht dat ik bij de kwetsbare groep gezet word en daardoor ook weer minder mag dan de jongere generatie.
Eindelijk iemand die de senioren openlijk op tv verdedigt tegen de ongelofelijke afzondering/uitsluiting die we nu meemaken. Wij „snakken“ ernaar om onze (klein)kinderen te knuffelen. Neurowetenschappers hebben al lang bewezen dat lichamelijke aanraking tussen moeder en kind, tussen twee mensen zeer heilzaam is door onder andere de oxytocine die dan vrijkomt. Als je niet ten onder gaat aan het virus dan zal het wel gebeuren door de eenzaamheid.
Etienne & Regina Vanhoutte-Vandeweghe:
Als prille zeventigers zijn we heel hard geschrokken bij het onmenselijke, oneerlijke voorstel om 65-plussers in lockdown te houden tot september of mei, sindsdien lopen we rond met de bibber in ons lijf hartkloppingen en hebben slaapproblemen.
Op die manier maken ze van een gezonde mens een zieke. Hoe kan een mens met zelfs maar een minimum aan empathie zoiets voorstellen?
…
Niemand moet ons gebruiken als joker om in te zetten wanneer het hun het beste uitkomt!
Onder welk regime leven we eigenlijk? De ene bevolkingsgroep onder de andere plaatsen met minder rechten op basis van een getal achter onze naam?
Dit is zelfs in strijd met de Belgische Grondwet en met de Rechten van de mens:
“Personen of groepen kan men niet uitsluiten omwille van geslacht, een zogenaamd ras, de huidskleur, de afkomst, de nationale of etnische afstamming, seksuele geaardheid, de burgerlijke staat, de geboorte, het fortuin, de leeftijd, het geloof of de levensbeschouwing, de huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke eigenschap."
Ik was/ben ook kwaad dat ik op basis van mijn leeftijd bij een risicogroep hoor ondanks wie ik zelf ben en in het leven sta. Terwijl ik veel gezonder ben dan sommige veertigers. Als gevolg daarvan worden mij een aantal dingen afgenomen waaronder de zorg (af en toe) van mijn kleinkinderen. Gaan zwemmen, gaan fietsen, naar de speeltuin gaan, niets kan nog.
Terwijl ik normaliter huppelend door het leven ga voel ik me nu geregeld neerslachtig. Dan zie ik zelfs het nut niet meer in van de krant te lezen of te werken voor de opleiding die ik aan 't volgen ben. Trouwens een opleiding zonder contact met de medestudenten en met de lesgevers is maar de helft van het feest.
Het lijkt inderdaad enkel de economie te zijn en de gevolgen van de crisis daarin wat belangrijk is. Alle goede bedoelingen ten spijt is men een bijzonder arme maatschappij aan 't voorbereiden. Geen menselijk contact, zeker niet tussen de generaties.
Sommige ouderen kunnen toch wel begrip opbrengen voor het onderscheid dat gemaakt wordt tussen de generaties.
Bieke Roose bijvoorbeeld schrift:
Ik ben zelf 60-plusser en vind ook dat de jonge mensen teveel moeten opgeven voor de oudste generatie. Oude mensen sterven nu eenmaal en zijn kwetsbaarder door hoge leeftijd. Ik zou niet willen dat er om mij maatregelen werden genomen die mijn kinderen en kleinkinderen kwaad doen. En dan heb ik het vooral over de jonge zelfstandigen (mijn zoon heeft tien jaar gezwoegd voor zijn bedrijfje en ziet het nu ten ondergaan) of ook wel over een familielid die als jonge verpleger loodzwaar werk doet voor stokoude mensen (die hij heel graag ziet) maar die veel te veel moet inboeten aan energie en gezondheid.
Wat ik jammer vind is dat er zoveel aandacht is voor grootouders die hun kleinkinderen missen.
Er is veel aandacht voor die groep. Ze lijken wel op de eerste rij te willen staan bij mogelijke versoepeling van maatregelen.
Ik ben van het gedacht dat 15 - 25 jarigen weinig aandacht krijgen en als men over die groep spreekt, heeft men het over het onderwijs.
Jongeren zijn meer dan hun schoolprestaties.
…
Als we toch moeten kiezen wie eerst terug meer vrijheid krijgt hoop ik dat het die jongeren zijn. Ik gun het hen echt.
Op de tweede plaats staan voor mijn part 20 - 45 jarigen eventueel met jonge kinderen.
Voor mijn part zitten dit jaar aan de kust enkel -45-jarigen. (Ik kan wel eens een jaar overslaan).
…
Het beschaamt mij dat zo weinig ouderlingen zeggen “laat de jeugd voorgaan”.
Als nieuwbakken grootmoeder vind ik het ook jammer dat ik de kleine Runa niet fysiek kan koesteren. Maar ik ben best bereid wat langer te wachten.
“ Ik gun het de jonkheid “
…
Je hebt overschot van gelijk dat jongeren veel meer zijn dan hun schoolprestaties, Elza.
En wat betreft die vakantie aan zee volg ik je helemaal, wij kunnen wel eens een jaartje overslaan.
Maar eerder dan een onderscheid te maken op basis van leeftijd zou ik voorrang geven aan gezinnen die klein behuisd zijn, geen tuin hebben… Ik erger me enorm aan de burgemeester van Oostende die de kust deze zomer op slot houdt, behalve voor wie er belasting betaalt en dus een tweede verblijf heeft. Niet toevallig vooral beter begoede 60+ers die in de meeste gevallen ook thuis een eigen tuin (met zwembad) hebben.
Yvan Scheldeman ziet dit ook zo:
Ook sommige kustburgemeesters zien liever eigenaars van tweede verblijven prioritair naar zee komen, of ze troosten met een premie of wat dan ook (tiens, die hebben toch al fiscale aftrek?), eerder dan burgers die het met een krap sociaal flatje moeten stellen.
Reactie Guido Van Vliet:
‘Is het verantwoord van de jongere generaties zoveel solidariteit te vragen voor de oudere generaties?’
Als we als oudere generaties eens wat meer solidariteit aan de dag legden voor de jongeren en luisteren naar hun bekommernissen, bv i.v.m. klimaat, dan zouden we met meer reden mogen vragen dat ze zich solidair opstellen. Nu lijkt me dat we geen poot hebben om op te staan om aan hen solidariteit te vragen. En economen mogen dan zeggen dat de kost van deze crisis wel weer weggewerkt zal worden, het zullen toch ook weer de jongere generaties zijn die dit gaan betalen.
Wat mij betreft zullen we dus dringend op zoek moeten gaan naar andere manieren (waarin we de jongeren meer ontzien) om met dergelijke crisissen om te gaan en beter nog, dergelijke crisissen voorkomen.
Guido stelt dat we de solidariteit van jongeren moeten verdienen.
Solidariteit tussen mensen kan je niet aan voorwaarden binden. Dan start je immers waar je nooit uit komt en dat uiteindelijk opnieuw de zwaksten zal treffen.
Een voorbeeld: sommigen vinden dat je niet zo maar ongebreideld op de ziekteverzekering mag rekenen als je rookt, anderen vinden hetzelfde maar dan voor obese mensen; ik vind dat mensen die absoluut willen gaan skiën en dus veel kans lopen om iets te breken niet op de ziekteverzekering moeten rekenen…
Ook solidariteit tussen generaties moet onvoorwaardelijk zijn. Guido wijst op het feit dat we niet luisteren naar de bekommernissen van de jongeren onder meer in verband met het klimaat. Het zijn niet DE jongeren die het klimaat op de agenda zetten, heel wat jongeren hebben andere prioriteiten. Omgekeerd zijn er dan weer heel wat grootouders voor het klimaat die samen met de jongeren de straat op trekken om te ijveren voor een fors klimaatbeleid.
Spreeuw
2. De Oudere bestaat niet, ook niet tijdens de coronacrisis!
Ouderen worden steevast voorgesteld als kwetsbaar. Dit wordt dagelijks op ons netvlies gebrand via melige TV-spots van kleinkinderen, die vandaag alleen via schermpjes oma en opa kunnen toespreken, of via beelden van kinderen en kleinkinderen die vanuit de tuin naar de bedreigde - in het Woonzorgcentrum opgesloten – mémé en pépé.
Op die manier reduceert men de groep ouderen tot kwetsbare maar lieve en vitale grootouders enerzijds en zwaar zorgbehoevende ouderen in een woonzorgcentrum anderzijds.
Wat met de oudere die alleenstaand is, geen kleinkinderen heeft en nu helemaal geïsoleerd is van elk contact!
De eenzaamheid weegt voor deze mensen extra zwaar door.
Ook ouderen, die wel zorg behoeven maar nog thuis wonen, moeten het nu stellen zonder de poetshulp en de thuisverpleging is beperkt tot het meest essentiële. Vandaag nemen ziekenhuisartsen het op voor niet-corona patiënten die nu niet de specialistische zorg krijgen. Maar wat met de basiszorg voor zorgbehoevende mensen die thuis wonen?
Lucie Wouters schrijft:
Ik ben een weduwe van 76 jaar, alleenwonend in een rijhuis met tuin en ik ben een actieve mens. Heb gewerkt als secretaresse tot mijn 73ste (ik ben dus met "buitengewoon" pensioen!).
Het alleen zijn is zwaar nu maar ik moet (gelukkig) nog geen beroep doen op "zorgpersoneel" en ben zodoende niemand "tot last". Het moet wel want mijn dochter woont in Namen... we hebben wel contact via Skype maar ik mis ze heel erg.
Lucie schreef een mail aan Marc Van Ranst:
Niet alle "oude" mensen bevinden zich in een rust- of verzorgingstehuis waar ze alle begrip krijgen van de "rest" van de samenleving, en dat is maar normaal, maar:
"Wij" zijn ook nog met velen die gewoon alleen thuis wonen en zelfs rond 70 of in de 80 jaar nog goed bij de pinken zijn en zodoende "goed onze plan trekken", alleen worden wij bekeken en (soms) behandeld alsof wij de oorzaak van de epidemie zijn, en dat getuigt van weinig respect!
- ik mag toch hopelijk alleen de nodige boodschappen doen, zonder buiten gekeken te worden?
- ik mag toch hopelijk alleen dagelijks een wandeling maken in mijn buurt, zonder vies bekeken te worden?
Ik maak dit sinds een tiental dagen persoonlijk mee en ik ben lang niet de enige....
Ik wil hier ook even kwijt wat de laatste week/dagen op m'n maag ligt:
Ik waardeer heel sterk wat als applaus, venstergesprekken bij oudere mensen in WZC ,creativiteit van kinderen voor de vele opa's en oma's, van overal enz. eigenlijk een beweging aan het worden is met een groot verlangen, hoop dat dit toekomst wordt voor onze mensengeneratie?
...maar...
het begint me te prikkelen in m'n herte als een beetje actieve groene 79-jarige die ik ben; worden we ook niet te veel gepamperd: bijna versleten oudjes die mooi terug zwaaien met onze slappe gerimpelde handjes?
De Smeerwortel
3. De rol van de experten
De voorbije weken werd het beleid in ons land, Europa, wereldwijd bepaald door virologen. Hun invalshoek is duidelijk, het virus onder controle houden tot er een vaccin is. Om dit doel te bereiken zijn draconische maatregelen nodig. Maatregelen die veel van onze vrijheden (tijdelijk?) inperken.
Heiligt het doel de middelen?
Volgens Gauthier Arits is er maar één valabele oplossing:
De maatregelen horen van kracht te blijven tot er nauwelijks/geen nieuwe gevallen zijn.
Eens in de buurt van een 10-tal ziekenhuisopnames per dag zou er een “back-trace” programma moeten opgestart worden om de uitloop van de epidemie verder in tijd in te korten.
Iedereen wordt dan verplicht met zijn GSM verplaatsingen te maken, en van zodra iemand ziek wordt, worden de gegevens van verplaatsingen “gematched” tussen nieuwe patiënten en eventuele contacten… desnoods moet er een tijdelijke afwijking van de privacy wetgeving worden voorzien. Technisch gezien moet het mogelijk zijn om tijd en plaats matching te kunnen doorvoeren in de GSM database.
Eens de maatregel uitgevoerd kan er een “lift off” van de maatregelen opgestart worden mits handhaving van quarantaine maatregelen voor mensen die uit het buitenland komen/terugkomen. Op die manier wordt de heropflakkering van de ziekte tot een minimum beperkt. De grenzen blijven gesloten met landen waar het virus nog ronddoolt. Ik noem dit “het proactieve uitdovingsproject”. Het is dan nóg 17 maand wachten voor een vaccin.
Patrick Janssens zegt dan weer:
Corona = hoogdagen van “big brother is watching you”.
Weldra woonstbetreding door agenten prive bewakingsfirma of wat?
Gaan we de Chinese overheid voorbeeldlessen geven in bespionering burgers?
Nooit zal ik ik een corona app installeren.
Welke maatregel ik daarvoor ook moet nemen, vliegtuigstand, volledig afzetten, batterij verwijderen, op zoek gaan naar een burner gsm, gsm afschaffen.
Het verhaal van Peter Aerts duidt aan dat een crisissituatie als deze niet altijd het schone in de mens naar boven brengt. Het zet ook aan tot een maatschappij waar je anderen gaat verklikken en dat doet denken aan de donkere dagen van de Tweede Wereldoorlog.
Sinds 1968 zet onze familie zich in Oedelem / Beernem wekelijks in, om van een godvergeten stuk moeras van 3,5 hectare een natuurgebied te maken.
We zijn daar fantastisch in geslaagd maar in de praktijk is het een never ending gevecht met de meeste landbouwers die ons omringen.
Twee weken geleden werden we verklikt en moesten van de politie terug naar Ledeberg.
We zijn lid van de Vlaamse Bosgroepen. De 13.000 leden, geëngageerde natuurliefhebbers beheren een stuk natuur en bos. Veel van deze leden werken in stilte, buiten de luwte, en vaak is hun eigendom een eind verwijderd van hun domicilie. Het onderhouden (zelfs tijdens het broedseizoen) van een bos of natuurgebied is een constante bezorgdheid maar de verplaatsing ernaar valt nu onder “niet-essentiële verplaatsing”. We begrijpen de bestuurlijke complexiteit die deze tijd meebrengt en we hebben absoluut respect voor de Covid-19 maatregelen. Als natuurliefhebbers zijn we trouwens goed vertrouwd met ziektes en plagen, en de verspreiding ervan, we hebben begrip en hanteren alle voorzorgsmaatregelen. Graag uw toestemming.
Hierboven stelden we reeds duidelijk dat een aantal maatregelen sociaal en emotioneel te zwaar wegen.
Etienne & Regina Vanhoutte-Vandeweghe:
Wij hebben het grootste respect voor de medici maar ook zij mogen zich niet boven de wet stellen, het is aan hen en aan de overheid om een oplossing te vinden zonder discriminatie.
Waar zit onze overheid trouwens, wij hebben de indruk dat het land momenteel geregeerd wordt door virologen.
Je kan het beleid inderdaad niet laten bepalen door één discipline.
Stel dat je het beleid in handen geeft van de verkeersdeskundigen met als opdracht het aantal verkeersdoden op nul te brengen. Alvast een even nobel doel. Een geliefde die sterft in een verkeersongeval veroorzaakt even veel verdriet dan een geliefde die sterft aan corona. Er zouden ook draconische maatregelen volgen die onze vrijheid en mobiliteit erg inperken.
Uiteindelijk mag de politiek zich niet verbergen achter de wetenschap. De essentie van beleid is om, vertrekkende van een maatschappijvisie, dan na advies van de wetenschap, de juiste maatregelen te nemen.
Tom Roes vindt:
Het is een verademing om te merken dat experten er in deze crisistijden er wel in slagen om op een transparante en integere wijze de complexiteit van de Coronaproblematiek weer te geven. Hierbij brengen ze ook de eerlijkheid op om aan te geven wat ze (nog) niet weten en slagen ze erin om op een beschaafde wijze het met elkaar oneens te zijn.
Wat een schril contrast met de onhebbelijkheid van sommige politici en helaas ook sommige opiniemakers of influencers, om vaak niet gehinderd door enige kennis van zaken hun eigen gesimplificeerde en ongefundeerde waarheid al tweetend rond te toeteren dan wel in gevatte oneliners viraal te verspreiden. Ze laten zich hierbij graag bijstaan door spindoctors en zogenaamde communicatiedeskundigen, voor wie het niet relevant is of het nu waar is of niet, als men het “de mensen maar kan doen geloven”. Het ontbreekt hen aan de nodige intellectuele eerlijkheid.
De geloofwaardigheid van de politiek is om allerlei redenen zeer zwaar aangetast. Ook omdat ze in het verleden geen knopen durfden door te hakken en zich te veel verborgen hebben achter wetenschappelijke rapporten om hun gelijk te halen.
Bij de afbouw van de coronacrisis, die nu start, probeert men de autoriteit die de virologen hebben opgebouwd, te misbruiken om de politieke keuzes die men nu maakt (vb. het eerst openen van de winkels), te verantwoorden. Zowel Marc Van Ranst als Erika Vlieghe lieten al weten dat die winkelopening niet de keuze was van de virologen en de Franstalige kompaan van Steven Van Gucht liet al weten terug naar zijn labo te trekken.
Het wordt tijd dat politici hun verantwoordelijkheid nemen. De tijd van ‘tous ensemble’ tegen corona is voorbij. In post corona moeten keuzes gemaakt worden: gaan we terug over tot de orde van de dag of trekken we lessen uit deze crisis. En dat zijn ideologische keuzes.
Tom Roes gaat verder:
Het is dan ook een verademing om te merken dat de overgrote meerderheid van de bevolking bereid is om de adviezen in te volgen en zijn grondrechten of privileges tijdelijk in te binden. “De mensen” tonen aan dat ze met deze complexiteit kunnen omgaan en bereid zijn om de gevolgen van de genomen maatregelen te dragen.
Dit laatste is m.i. een reden te meer om na de coronacrisis zich als partij in te zetten voor meer burgerparticipatie naar het model dat door David van Reybrouck is uitgewerkt in de Oostkantons. Door loting krijgt iedereen de kans om zich te informeren en een advies te formuleren over samenlevingsproblemen. Door verschillende gezaghebbende deskundigen de verschillende aspecten van de problemen te laten toelichten, doet men een appèl op de intelligentie van de deelnemers en kan men een ongenuanceerd populisme tegengaan.
Dit lijkt mij een valabel alternatief voor een referendum waar de tegenstellingen op de spits gedreven worden, men voor of tegen kan stemmen, zonder een duidelijk zicht te hebben op de tegensprekelijke argumenten pro en contra. Dergelijke referenda en verkiezingen bieden de politici het alibi dat ze “naar de mensen” hebben geluisterd, om vervolgens te claimen dat zij als enige weten wat de mensen hebben gezegd.
Uiteindelijk zullen het toch de verkozen politici zijn die hun verantwoordelijkheid moeten nemen.
Nog een gevatte opmerking van Patrick Janssens:
Opmerkelijk, in feite zijn al die mensen die met mondmasker rondlopen strafbaar t.tz beboetbaar. Hebben wij niet een wet die het dragen van gezichtsverhullende kledij strafbaar maakt? Is die in alle stilte afgevoerd?
4. Onze zorgsector
In de eerste periode van de coronacrisis was alle aandacht gefocust op de ziekenhuizen. Pas gaandeweg werd duidelijk dat het aantal mensen, dat overlijdt in onze woonzorgcentra, groter en groter werd.
Er wordt met de vinger gewezen naar de minister van welzijn die onvoldoende betrokken is bij zijn sector, naar het feit dat de verkaveling van bevoegdheden tussen het federale en het Vlaamse niveau niet werkt… allemaal terecht.
Maar dat deze crisis vooral de kwetsbare ouderen hard treft, houdt ons een spiegel voor over hoe we zo fout bezig zijn met de opvang van onze ouderen.
Ik heb enorm veel respect voor wie werkt in deze WZC en applaudiseer elke avond met overtuiging. Deze mensen zijn overbezet en onderbetaald. Ze zouden hun werk veel beter kunnen uitvoeren in een andere zorgvorm.
Dat vindt ook Peter van der Heijden:
Ouderen wegsluiten in rusthuizen is ze op een vriendelijke manier klaarzetten om te sterven. Vaak nadat ze nog jaren hun nuttigheid bewezen hebben in de opvang van kleinkinderen, zodat de kinderen als twee verdieners aan de kost konden komen. En dat kan beter: geef ze de kans om actief te blijven deelnemen aan de samenleving. Schep mogelijkheden om ze te laten wonen in meerdere generatie-gemeenschappen. Faciliteer daar de zorg als ze hulpbehoevend zijn en je bent ook nog eens goedkoper uit!
Kristin Goossens treedt hem bij:
De woonzorgcentra... ik zeg effectief zelf dat ik daar NOOIT naartoe wil, hoe goed de mensen er ook werken. Ik word zo ongelukkig als ik zie dat een bejaard koppel uit elkaar wordt getrokken omdat de ene wel en de andere niet welkom is in een rusthuis. Dat is onmenselijk!
Het is effectief collectief opzij gezet als oudere, geconcentreerd... (zoals de melaatsen) met alle gevolgen.
De andere zorgvorm die jij voorstelt, verdient àlle aandacht en steun! Oud worden in je eigen omgeving, tussen je familie, kleinschalige opvangmogelijkheden, ...
Ik zou zeggen: laten we dit met Groen opnemen!
Toen ik hoorde dat bezoekers niet meer toegelaten zouden worden, ongeveer 6 weken geleden al, maar dat vrijwilligers en mantelzorgers wel toegang bleven hebben, begreep ik er niets van. Er waren, en zijn, geen middelen om al die mensen te controleren op ziekte, personeel dat het virus heeft, maar geen symptomen, mag blijven werken... Ik kan daar niet aan uit. Mijn vader (97 jaar op 6 juni) verblijft normaal in een serviceflat van een WZC. Na overleg met mijn broers en zussen heb ik hem er op 17 maart weggehaald. Ik heb de directie verwittigd, ze vonden het zelf ook beter. Mij was het vooral ook te doen om de vrees dat ook bezoekers aan de serviceflats geweigerd zouden worden en dat mijn pa dan alleen en in eenzaamheid zijn dagen zou moeten doorbrengen. Hij zou dan niet van het corona doodgaan, maar van eenzaamheid.
Reactie Ludo Delbon:
In de afspraak van 8 april ging Bart Schols in gesprek met Geert Uytterschaut, CEO van Orpea en voorzitter van Vloso. Hij stelde de vraag of de huidige crisis niet het moment is de organisatie van de woonzorgcentra volledig open te trekken. Wat spijtig dat Geert Uytterschaut daar slim op inging door het alleen over de vorm te hebben, en niet over de grond van de zaak. Orpea is n.b. een beursgenoteerd bedrijf met een beurskapitalisatie van 1.228.000.000 euro en een winstmarge van 7,25%. En die voelt zich dan in de steek gelaten door Wouter Beke? Waarom heeft die man niet zelf voldoende medisch geschoold personeel in dienst en mondmaskers op voorraad?
…
Het lukt mij niet aan mensen uit andere culturen uit te leggen waarom wij in het westen de zorg voor onze ouders niet zelf doen. Het zal helemaal niet lukken uit te leggen dat aandeelhouders goed verdienen aan de zorg voor onze bejaarden. Hoe ziek kan je zijn als samenleving? Op het einde van de uitzending drukte Wim Distelmans de hoop uit dat de budgetten voor de zorg eerder naar boven zullen gaan, dan naar beneden. Waarop Bart cynisch reageerde dat hij de volgende keer dan maar moest komen uitleggen waar die dan vandaan moeten komen. Een gemiste kans. De VRT heeft de taak bloot te leggen hoe het geld van de burger verdwijnt in de zakken van slimme zakenlui.
Ik hoop alvast dat we de juiste conclusies trekken uit de onverantwoorde toestanden in de woonzorgcentra tijdens deze crisis.
Twintig jaar geleden stierven een aantal bewoners van een WZC als gevolg van Salmonella. Het antwoord van de overheid: strenge maatregelen inzake hygiëne. Ouderen mogen niet langer helpen in de keuken. Toen bleek dat steeds meer ouderen vielen in de WZC, verplichtte men de WZC de valincidenten door te geven. Gevolg: steeds meer bewoners worden vast gebonden in een rolstoel en worden ’s nachts ingepakt in een gesloten laken.
Vandaag tracht men in heel wat rusthuizen activiteiten te organiseren met de nabijgelegen kleuterschool. Een aantal WZC werd ook gebouwd op dezelfde campus dan het kinderdagverblijf. Immers vooral dementerende ouderen genieten enorm van de nabijheid van kleine kinderen.
Hopelijk is de conclusie van deze crisis niet dat men een muur gaat bouwen tussen de kinderopvang en het WZC of nog erger dat het rusthuisbezoek voor altijd gerantsoeneerd zal worden, een mondmasker verplicht wordt en knuffelen verboden.
Het is absoluut niet goed om mensen voor hun laatste levensfase uit hun eigen vertrouwde buurt te houden. Misschien moeten we dat plan van buurtgebonden ouderenzorg, dat we eind de jaren ’90 van de vorige eeuw uitwerkten, toch maar weer eens uit de prullenmand halen.
Een buurtgebonden opvang biedt meer garantie op een warme en betrokken zorg, geeft zorgverleners meer geluk en verantwoordelijkheid en maakt ouderen alvast minder vatbaar voor problemen als grootschalige virusuitbraken.
Voortdoen met het bouwen is ook economisch niet te verantwoorden. Het argument dat er plaats moet zijn voor de opvang van de groter wordende groep van ouder wordende babyboomers, is alvast geen goed argument. Als betrokken babyboomer zeg ik samen met heel veel anderen: hier ga ik nooit naar toe! Bovendien, als binnen 30 jaar de babyboomgeneratie is uitgestorven, zullen we achterblijven met leegstaande rusthuizen.
Dat het anders kan bewijst Carla van het woonzorgcentrum voor dementerenden De Perrekes in Geel, al sinds 1986. Eigenzinnig en tegen de regeltjes in vangt ze dementerende ouderen op in drie kleinschalige huizen van 15 bewoners. De bewoners koken mee, brengen hun huisdier mee en hebben nog heel wat contact met de buurt. Schoolkinderen maken mee gebruik van de polyvalente zaal waar ’s avonds ook het plaatselijke koor oefent. Muziek staat centraal ook voor de bewoners, die samen zingen in het koor de Betties. Ze traden zelfs ooit op in het Sportpaleis. Carla stuurt ons naar aanleiding van de berichten in De Standaard felicitaties en een link naar: www.perrekes.be.
De Betties zingen vandaag hun eigen versie van ‘We zullen doorgaan’.
Het toont zo mooi dat het echt anders kan!
Vogel met toepasselijke naam voor dit deel De Kemphaan
6. Het moet echt anders na Corona
In een vorige nieuwsbrief stelden we reeds:
Zowel de Europese gemeenschap als de nationale regeringen zullen middelen vrij maken om de sociaal-economische gevolgen van deze crisis op te vangen en om, eens de crisis bedwongen, de economie weer leven in te blazen. De extra middelen die nu worden gebruikt om deze crisis te verzachten mogen niet gebruikt worden om zo maar over te gaan tot de orde van de dag. Extra belastingsmiddelen mogen niet ingezet worden om de winst van de grote bedrijven te verzekeren, maar moeten ten goede komen aan de kleinere bedrijven en gebruikt worden om de kloof tussen arm en rijk te verkleinen in plaats van te vergroten.
Terwijl de mensen murw geslagen worden met allerlei regeltjes en patronen om maskers te stikken en de media ons bezig houden met leuke ideeën om de coronacrisis door te komen, blijkt de beurs immuun voor corona.
Grote beursgenoteerde bedrijven maakten de voorbije periode grote winsten, maar staan nu op de eerste rij om de overheidsmiddelen te innen om deze crisis te overbruggen.
Luc Lamote stuurt ons een bericht van onze Nederlandse vrienden van GroenLinks:
Booking.com maakte vorig jaar 5 miljard winst, maar vraagt nu de belastingbetaler de lonen van zijn werknemers te betalen. Hunkemöller keerde twee jaar geleden 150 miljoen dividend uit aan de investeringsmaatschappij van miljardair David Rubenstein, maar kan nu de huur van zijn winkelpanden niet betalen. Action betaalde in december nog 750 miljoen dividend aan private equity fund 3i, maar was in maart het eerste concern dat aangaf zijn leveranciers niet meer te kunnen betalen.
Er gaat iets ongelofelijk mis in ons economisch systeem als in goede tijden de winsten worden geprivatiseerd en op de bankrekening van een select groepje miljonairs en miljardairs terechtkomen - terwijl in slechte tijden de verliezen worden gecollectiviseerd en wij er als belastingbetaler voor opdraaien.
Patrick Jansens stuurde ons ook:
Air France-KLM vraagt miljarden steun, ik heb het nagekeken: 2017, 2018, 2019 hebben ze telkens meer dan miljard winst gemaakt, wat doen die in feite met die astronomische winsten? In elk geval geen reserve opbouwen.
Sommige CEO's staan een deel van hun (veel te) riante vergoedingen af, in een pot, al dan niet voor het personeel van hun bedrijf, maar de meesten blijven cynisch onverstoorbaar extra dividenden binnenrijven. Dat belooft, als straks de miljardenput moet gedempt worden, met, ik maak me géén illusies, een "solidaire coronataks", en je mag twee keer raden wie die taksdans weer zal ontspringen.
Ik hoef je ook niet meer het schaamteloze voorbeeld te geven van Paribas-Fortis dat ei zo na nog wat winsten naar de hoofdzetel ging doorsluizen.
Maar het kan nog grover!
Beursgenoteerde bedrijven zien hun aandelen kelderen. Met de steun van de overheid kopen ze de eigen aandelen in, die nu 30% minder waard zijn. Als de economie dankzij de belastingbetaler weer aantrekt, verkopen ze hun eigen aandelen weer en incasseren de winst.
Jesse Klaver, de frontman van GroenLinks, zegt in een oproep:
De val van de muur in 1989 betekende voor de generatie voor ons het einde van het communisme. Kan de coronacrisis van 2020 voor onze generatie het einde betekenen van het doorgeslagen aandeelhouderskapitalisme?
In 2008 redden we de banken, maar werd de crisis betaald door de burger. Bezuinigingen op de zorg, cultuur, op sociale voorzieningen, op de meest waardevolle dingen in de samenleving. Dit keer mogen we dat niet laten gebeuren.
Daarom zeggen wij: geef de steun waar die nodig is. Hij roept op om een petitie te tekenen om de steun te geven aan de De familiebedrijven. De caféhouder. De kapper. Geef steun aan bedrijven die cruciaal zijn voor de toekomst van onze economie. Maar als een multinational aanklopt voor steun van de overheid, laten we dan een heldere afspraak maken: er is steun, maar dat is geen gift, dat is een lening. En aanvullend moeten de bedrijven voor deze lening voldoen aan sociale- en duurzaamheidseisen, zoals het aanpakken van bonussen en verduurzaming. Het geleende bedrag wordt terugbetaald als er in betere tijden weer winst wordt gemaakt.
Rechtse partijen claimen de afgelopen jaren vaak dat we niet zonder multinationals kunnen in ons land, zoals we zagen toen de dividendbelasting koste wat kost moest worden afgeschaft. Deze crisis laat iets heel anders zien: uiteindelijk kunnen bedrijven niet zonder ons en onze samenleving.
We roepen Groen op om deze petitie ook te lanceren. Teken jij alvast de petitie van GroenLinks?
GroenPlus maakte een tienpuntenprogramma voor de partij om het na deze coronacrisis anders te doen. Je kan dit 10-puntenplan bekijken opwww.groen-plus.be/nieuws
Remi Heylen tot slot, stuurt ons de wijze woorden van een kennis, +80, gewezen leraar geschiedenis:
‘Na mei, Remi, zal het gewoon juni worden, zoals al eeuwen en eeuwen. Met of zonder ons. Ik vermoed dat het dan al lang hoogzomer zal zijn. De natuur zal even uitbundig zomeren als ieder jaar. Zich enkel iets gelegen laten aan een misschien veel te lange droogteperiode. Voor de rest niet eens weten dat er in de soort die mens heet hier en daar kleine bressen zijn geslagen en wonden die maar langzaam helen. Zoals dat vorig seizoen gebeurde bij de merels en al jaren lang bij de biekes. En alles zal verder zijn gewone gang gaan.
Pas over enkele decennia zullen geschiedenisleraars aan ongeïnteresseerde pubers proberen te verduidelijken wat er in 2020 zoal voorviel.
Ze zullen een relaas geven van oorzaken, verloop, gevolgen… Ze zullen beschrijven wie de helden waren en wie de slachtoffers. Ze zullen wijzen op de fouten die er werden gemaakt, in de hoop daar iets uit te leren voor de toekomst. Maar ook die volgende generatie zal er op haar beurt niets uit leren, want zo zitten mensen nu eenmaal in mekaar. Ze maken al duizenden jaren dezelfde fouten, maar ze beschikken ook over de unieke gave die te kunnen relativeren en vergeten. Dus…
Soms blijft het niet meer van hetzelfde en verandert de wereld wel ten gronde zoals bij de val van de muur in 1989. Hopelijk wordt ook deze coronacrisis een baken van verandering, het startschot voor een tijd waar het gezonder en eerlijker wordt.
Klein geaderd koolwitje
6. …er is nog plaats voor emotie
Yvan Scheldeman schreef in de vorige nieuwsbrief :
‘Corona is bovenal een fenomeen dat ons ontmenselijkt: corona treft en raakt ons diep, niet alleen op het fysieke-medische vlak, ook op het puur humane: je mag niemand meer bezoeken, aanraken, benaderen. Je mag als grootouder je kleinkind niet meer zien, en omgekeerd. ‘
Dit hakt er steeds dieper in, zo blijkt ook uit jullie reacties.
Mia Goos schrijft de emoties van zich af en stuurde ons mooie fragmenten met als titel: “Mijn kleine wereld zoals die er anders begon uit te zien na vrijdag 13 maart 2020”.
Mooie getuigenissen van leven, ziek worden en sterven in tijden van Corona.
Michel Jamers schrijft over onze kwetsbaarheid en voegt een pareltje van een verhaal toe over eenzaam sterven in tijden van Corona:
Onze zogezegde suprematie over de wereld heeft ons op korte tijd ereduceerd tot één van de vele diersoorten die bij het minste, ondanks onze technologie, zeer kwetsbaar zijn. We hebben geen weerstand meer, omdat we dat in onze eigen hedendaagse rollercoaster denken niet meer nodig te hebben. Ook nu worden we gestuurd, terecht, om in ons kot te blijven, afstand te houden, geen niet-essentiële verplaatsingen te doen en…. eenzaam te sterven. Dit laatste heeft me ertoe aangezet om iedereen er nog maar eens op te wijzen hoe nietig we zijn, en dat ook hier de vergelijking met andere dieren van toepassing is.
Het resultaat is een kort verhaal waarbij het leven eenzaam doodgaat….
GEEN CORONA MAAR TOCH EENZAAM DOOD 6/04/2020
Een echte tweede lentedag. Ik laat me verleiden tot een stevige wandeling.
A peace of cake! Zeker als je bedenkt dat alle ingrediënten aanwezig zijn om deze tocht tot een goed einde te brengen: de zon, blakend van gezondheid, lucht in het blauw, ontluikend maagdelijk groen, kleurschakeringen van voorjaarsbloemen, opgelaten energieke dartelende vlinders en voorbij wuivende insecten.(dit is dichterlijke vrijheid)
Na een kilometer of vijf merk ik langs de kant van een voorbijlopend pad een ongewone stilte waarin een mees verdwaasd ligt te liggen. Het bekje half open, de oogjes kijkend naar nergens. Enkel de wind brengt haar gevoelloze vleugeltjes ongecontroleerd in beweging. Het is duidelijk dat hier een overweg werd afgesloten.
Buiten mezelf is een boom van een berk de enige stille aanwezige, die een eerbiedige schaduw werpt als getuige van dit eindpunt. Ondanks de aangename temperatuur krijg ik het koud. Als je goed luistert heeft de omgevende wereld niet in de gaten dat ook een vogel eenzaam kan sterven. Het gekwetter van toekomstig nieuw leven lijkt een eresaluut te zijn voor dit stilleven. Dit alles doorkruist mijn gedachten en als een automatische piloot neem ik het slappe, levenloze lichaampje op en leg het aan de voet van de berk. Ik verzamel een bedje van madeliefjes en paardenbloemen en drapeer ze rond de mees. Dan draai ik me om en loop zonder nog om te kijken mee met het voorbijlopend pad. Ook een eenzame dood is een virus bedenk ik, als op hetzelfde moment een tak onder mijn voeten kraakt!!!.....
Lieve Snauwaert lijdt onder het isolement:
Ik slinger weg en weer van nostalgisch verleden tot heden...
Hier even het verleden met een liedjestekst van Dimitri van Toren die voor mij veelbetekenend blijft… met de levendige personen in gedachten van toen… Het was in de wissel van ’60-’70 en het is hartverwarmend om eraan terug te denken. Het in mijn kot blijven brengt mij af en toe een paar uur aan de grote kuis… en terzelfdertijd beluister ik soms wat “lievelingsmuziek uit de oude doos” zoals de cd van Dimitri: “Naar een onbekende omhelzing”: De link naar de uitvoering: https://www.youtube.com/watch?v=WPFPatT8JGw&feature=youtu.be&fbclid=IwAR23HGtALyeVUxwprtXKo80kshTUldn7d_5HPTPLFtHuulK8tBSRlo_oXdA
En ja morgen is Floor, mijn kleinkind jarig: ze wordt 12, er was vandaag een feestje gepland en dat is afgelast omwille van dat venijnig virus: Corona.
Ik had dus een moeilijke dag, heb het proberen te breken met in het schoonmaken te vliegen, maar de emoties kwamen achteraf.
Ik ben een sterke madam zegt men, maar soms is alles mij toch te machtig en moet ik stoom afblazen... Mijn drie kinderen hebben hun handen meer dan vol om het gezin draaiende te houden, ik wil hen niet te veel lastig vallen.
Morgen dus een video-ontmoeting met Floor… ik kijk er naar uit!
Een nostalgische GroenPlusser
Op 25 april werd onze kleindochter Lucie 4 jaar. Ik zie haar groeien op Face-time.
Waarom komen jullie niet mee taart eten ? ‘Het kan niet, schat, door Corona.’ Bomma, ik haat Corona en wil terug naar juf Lut’. Ik moet even slikken.
En we sluiten af met een trouwe ‘auteur’ van deze nieuwsbrief.
Betsie Peeters schrijft terecht dat het coronavirus maakt dat we niet langer op zij kunnen kijken. Er waren veel voorbeelden die duidelijk maakten dat het mis gaat in onze wereld, maar het bleef een ‘ver van ons bed’:
Eindelijk, niet meer ver van ons bed.
…
Laat ons nu niet voor de zoveelste keer met onze vinger naar de anderen wijzen. Laat ons eens diep in onze eigen boezem kijken!
Laat ons een lijstje opmaken met alles wat we zouden willen inwisselen voor een soberder leven, een socialer leven, een leven zonder reizen, met minder gsm gebruik, met bio voeding, eco kleding, een zeer kleine voetafdruk, een hart voor onze medemensen, buren, ouderen.
Dan alleen zou het kunnen dat we terug gaan naar 5 voor 12, maar daar moeten we erg hard voor werken.
Ik wens iedereen die moed en kracht toe.
Het bed is eindelijk niet ver van ons verwijderd.
Betsie Peeters, 70 jaar, fris en monter, ook soms kwetsbaar, soms even een dip als ik hoor van al die doden, die zelfstandigen, die kinderen, de armen! De wereldwijde malaise!
Maar vol hoop dat de wereld eindelijk menselijker kan worden!
En dat allen die de ellende veroorzaakt hebben, inzicht krijgen, wroeging, en een 100% omdraai kunnen maken en zich op het goede richten!
Dat wens ik hen toe, heel erg graag!
