Na de verkiezingen van oktober 2024 verloor Groen haar plek in heel wat lokale besturen. Zo’n 70 groene schepenen zagen hun mandaat eindigen. In meer dan 30 gemeenten bleef Groen gelukkig wél aan boord, maar op veel plaatsen werd toekomstgericht beleid stilgezet of teruggedraaid. Wat gebeurt er precies als de groene coalitiepartner uit een bestuur verdwijnt?

In Oostende was het duidelijk: als John Crombez (Vooruit) burgemeester werd, ging het snelheidsregime in sommige straten terug omhoog.
Met Groen in het bestuur was werk gemaakt van zone 30 voor meer veiligheid, maar Vooruit noemde dit “een manier om de stadskas te spijzen.” In maart werd de snelheid in twee straten opnieuw verhoogd naar 50 km/u. Campagne voeren tegen zone 30 bleek een makkelijke manier om stemmen te winnen – ook al bleven de wijzigingen voorlopig beperkt, de electorale buit is binnen.

In Oud-Heverlee haalde Groen de meeste stemmen, maar belandde toch in de oppositie. Tijdens de campagne werd de maatregel om de Beekstraat enkelrichting te maken zwaar bekritiseerd. Eenmaal aan de macht wou men dit terugdraaien, maar stuitte op protest van buurtbewoners. Resultaat? De straat blijft toch enkelrichting, al luidt het officiële argument nu dat dit nodig is voor subsidies. Toegeven dat het een goeie ingreep was? Moeilijk, blijkbaar.

In Zwijndrecht, met Kruibeke een deel Beveren, verloor Groen, na 20 jaar bestuur. Ex-schepen Veerle Beernaert noemt het pijnlijk: “We hadden een warm, mensgericht beleid. Nu duurt het veel langer om een afspraak te krijgen, leefbaarheidsprojecten rond PFAS liggen stil en gratis openbaar vervoer tot 24 jaar wordt in vraag gesteld.” Ook het buddy-systeem, waarbij vrijwilligers kwetsbare mensen ondersteunen, dreigt te verdwijnen.
Volgens Beernaert en Bram Peters (ex-schepen Tervuren) missen ook veel ambtenaren de groene aanpak.
Ze voelen zich minder gewaardeerd en er heerst soms een toxische werksfeer.
Groen staat bekend om een correcte, respectvolle samenwerking met de administratie – iets wat niet overal vanzelfsprekend blijkt.

In Hasselt verdween in het nieuwe preventieplan elke verwijzing naar acties rond seksueel geweld.
“Essentiële initiatieven voor jongeren rond grenzen en weerbaarheid zijn geschrapt,” zegt raadslid en ex-schepen Nele Kelchtermans. “Er was blijkbaar niemand die dit belangrijk genoeg vond om te behouden.”
Gelukkig blijven op veel plekken verworvenheden overeind, omdat ze stevig ingebed zijn in beleidsplannen of breed gedragen worden. Maar waar afbouw plaatsvindt, wordt pijnlijk duidelijk wat men mist. Toch is dit geen afscheid, maar een tussenstop. Onze ex-schepenen en -raadsleden blijven vechten. Ze bouwen aan een comeback in 2030 – sterker dan ooit. Wat verloren ging, graven we weer op; wat stilviel, zetten we opnieuw in gang. En wat behouden bleef, bouwen we verder uit.

Een warme dank aan de 70 groene schepenen die in 2024 afscheid namen. Jullie drukten een blijvende stempel op jullie gemeente – en bereiden vandaag de ploeg van morgen voor.

‘Een woordje toelichting bij de foto’s:’

Het Kardinaal Mercierplein vormt het centrum van Bornem. Nicole Van Praet was er in de vorige bestuursperiode een tijdlang schepen en voerde een sociaal en milieubewust beleid.
Tot Groen werd gewipt uit het college en een wisselmeerderheid ontstond.
Het Kardinaal Mercierplein vormt het centrum van Bornem. De foto bovenaan de pagina toont hoe het onder Groen had kunnen worden, onderstaande foto hoe het is gebleven.

Ingrid Pira