Cohousing voor ouderen
06 Juni 2023
Een verlaten klooster in Kontich-Kazerne huisvest binnenkort een groep alleenstaande senioren. Ze zullen er, net zoals de paters van weleer, samenwonen in een kleine en hechte gemeenschap. Om dit te kunnen realiseren, moet nog worden gesleuteld aan de regelgeving van de sociale huisvesting. In 2016 maakte ik, als toenmalig schepen, de plannen op voor een collectief woonproject in het kloostergebouw.
Omdat het pand ooit gebouwd werd voor een vorm van collectief wonen, leek het ons aangewezen om de toekomstige bestemming ook in die richting te zoeken. Het politiek programma van Groen pleit al heel lang, om meer op dergelijke collectieve woonvormen in te zetten. We kregen de kans om er echt werk van te maken, dankzij de medewerking van De Ideale Woning; onze huistingsmaatschappij, die al ervaring opdeed met een gelijkaardig project in Borgerhout. Daar wonen zes senioren samen in een appartementsgebouw. Dit pilootproject blijkt heel succesvol. De senioren leven er in een hechte gemeenschap. Ze koken en doen boodschappen voor elkaar. Ze zorgen voor elkaar, zodat ze langer zelfstandig kunnen wonen. Voor die mensen is dat een hele stap vooruit. Voordien waren ze aangewezen op de onderkant van de private huurmarkt. Sommigen hadden geen of nauwelijks een sociaal netwerk en wisten hun weg niet naar de sociale diensten. “Vandaag leven we in een paradijs”, zeggen ze.
Het woonproject in het vroegere klooster van Kontich Kazerne wordt nu al door de provincie uitgespeeld als een inspirerend voorbeeld. De werken zouden binnen afzienbare tijd starten. Vanaf 2024 zal het oude Montfortanenklooster in Kontich onderdak bieden aan zeven alleenstaande senioren uit de buurt. In het project voorziet De Ideale Woning 5 kleine private studio’s met een beperkte oppervlakte, maar die wordt ruimschoots gecompenseerd door royale ruimten voor collectief gebruik. Zo staan een grote leefkeuken met woonkamer, een ruim terras en brede gangen ter beschikking van de bewoners, om het samenwonen te faciliteren. Sociale interactie is er cruciaal. De studio’s krijgen daarom een meer contactgerichte inkom naar de gemeenschappelijke gangen. Een vrijwilliger begeleid de bewoners in het samenwonen en organiseert de zorg wanneer die nodig is.
Op de tweede verdieping, onder het dak zal plaats zijn voor twee sociale appartementen, die strikt genomen niet onder het cohousing-concept vallen. Op het gelijkvloers realiseert het gemeentebestuur een buurthuis met wijkbibliotheek. Het wijkhuis ‘De Alf’ konden we vanuit het OCMW opstarten, omdat we wisten dat het gebouw tussen de eigendomsverwerving en de werkelijke realisatie, een periode leegstand zou staan. Dat wilden we vermijden en de Ideale Woning was akkoord om tussentijds te experimenteren met een wijkhuis. Dat krijgt na de verbouwing een definitieve stek. Daarin wordt de bestaande wijkbibliotheek geïntegreerd. Samen belooft dit een geïntegreerd project te worden waar wonen, cultuur, buurtwerk en sociale cohesie elkaar kunnen versterken.
Joost Fillet