‘Wat we zelf doen, doen we beter’, was ooit en is nog altijd de slogan bij de promotoren van Vlaanderen.Maar is dat wel zo? Neen. In dit artikel probeer ik dit aan te tonen en samen te vatten. Feiten moeten daarbij de basis zijn. Ik leg de nadruk op het milieu- en het sociaal beleid, omdat dat toch onze corebusiness is. Maar ook op ons mobiliteits- en onderwijsbeleid. Stuk voor stuk zien we grote  problemen, zien we achteruitgang, zien we dieptepunten.

Ik som de mankementen in het beleid van de Vlaamse regering even op. Een groot lerarentekort, meer en meer worden leerlingen geconfronteerd met leerkrachten die er gewoon niet zijn. Lange wachtlijsten in de jeugdzorg en voor psychische begeleiding van jongeren. Crisis in de kinderopvang, door  besparingen en te lage lonen: 1 begeleider voor 9 kinderen, een triest record. Lange wachtlijsten in de sociale huisvesting. Voortdurend sociale onrust en misorganisatie bij De Lijn, ook het openbaar vervoer in Vlaanderen zit op een dieptepunt. En de betonstop geraakt maar niet gerealiseerd. 

Tussen 2010 en 2022 daalde het aantal milieuambtenaren met 20%. In het kabinet Demir loopt een studie om het MER (Milieueffectrapport) -juist een sterk instrument van de overheid!- verder af te bouwen. De afbouw (door OVAM) van bodemonderzoek is al gebeurd.
3M in Zwijndrecht beschikt over een (eeuwigdurende?) vergunning voor PFOS in de lucht, de grond en het water. Ze is onwettig en met foute normen verleend door de provincie Antwerpen. Volgens milieuexperte Isabelle Larmuseau moest de Vlaamse overheid gewoon haar taak vervullen en die is: 3M een wettige vergunning verlenen en daar toezicht op uitoefenen. 

De storting in de Westerschelde vanuit Nederland ingevoerd PFAS-afval door Indaver moet stoppen. Indaver mag dat, omdat de Vlaamse regering een te hoge norm voor PFAS in het water toelaat. Over PFAS in de lucht voorziet ze nog geen ernstige studie.

Het Vlaamse stikstofbeleid wordt gekenmerkt door selectieve verontwaardiging. Het is genadeloos voor stikstof afkomstig uit de landbouw en coulant voor stikstof afkomstig van industrie en verkeer. Voor de sanering van asbeststorten betaalde de Vlaamse belastingbetaler al € 13 miljoen. Etex, het  vroegere Eternit, heeft € 4,8 miljoen betaald. Volgens het contract met de Vlaamse regering -nog afgesloten door Joke Schauvliege- is dit het maximum dat door Etex betaald wordt. De staat mag niet meer eisen! Hier kan Demir (net zoals bij 3M), klacht neerleggen, want het is de vervuiler die moet  betalen.

Chemieconcern Ineos plant een ethaankraker in de Antwerpse haven en krijgt gunstig advies van Demir. Actievoerders klagen aan dat ong. 55ha bos moet verdwijnen. Voor de productie van de basisstoffen voor plastics (!) voert Ineos erg vervuilend schaliegas in uit de VS. 

De betonstop dan. Vlaanderen heeft veel te veel gronden die bestemd zijn als bouwgrond of woonuitbreidingsgebied. Als men die wil omzetten naar natuur of landbouw geldt tot nu toe een financiele compensatie van 80% van de geïndexeerde waarde die bij aankoop betaald is. En dat slechts voor een deel van het perceel. Een ontwerpdecreet verhoogt die compensatie naar 100% van huidige marktprijs en dat voor het hele perceel. Dat is onbetaalbaar voor vele lokale overheden! Zuhal Demir, N-VA, maar ook CD&V en Open VLD bevoordelen de eigenaars van woongronden die van bestemming  veranderen en dat op kosten van de Vlaamse belastingbetaler. Bestaat er een betere manier om de groei van de bossen en natuurgebieden tegen te houden?

En dan heb ik het nog niet gehad over de stokken die Vlaanderen internationaal in de wielen steekt. Zo verzet Demir zich tegen de oproep van 11 EU-landen om de klimaatambities te versnellen, m.n. 55 i.p.v. 40% CO²-uitstoot tegen 2030.

Neen, wat we zelf doen, doen we absoluut niet beter. Deze Vlaamse regering heeft geen globaal plan dat grote problemen oplost. Voor Groen en Groen-Plus een aansporing om haar daar voortdurend aan te herinneren.

Werner De Jonghe / Ingrid Pira