12 jaar was hij burgemeester van Zwijndrecht, tot tevredenheid van de inwoners. Toen daagden er plannen op om de welvarende gemeente te fuseren met het nabije Beveren.In een referendum sprak een meerderheid van de bevolking van het financieel gezonde Zwijndrecht zich uit tegen de fusie. Toch wordt deze vanaf 2025 doorgevoerd, waardoor ook een einde komt aan André Van de Vyvers burgemeesterschap. Tijd voor een terugblik…

Wat bracht u in de politiek, André?

"In het bewogen jaar 1968 inspireerde een leraar geschiedenis ons door actuele thema's, zoals de Viëtnamoorlog en het verzet tegen zinloos geweld te bespreken. Dat engagement werkt nog altijd door. Hoe ouder ik word, hoe radicaler ik me voel. De uitdagingen zijn vandaag groter en complexer dan ooit. Neem de opwarming van de aarde, of de groeiende ongelijkheid."

Wanneer zette u de eerste stap in de politiek?

"Voor de fusie met Burcht in 1976 was ik bij de BSP (nu Vooruit). Ik pleitte voor een ander ruimtelijk beleid en verzette me tegen verrommeling en foute inplanting van industriële projecten. Dat protest leidde tot mijn uitsluiting uit de partij, waarna ik korte tijd als onafhankelijk raadslid zetelde.
Later sloot ik me aan bij Agalev, samen met Willy Minnebo, en we werden beiden burgemeester.
Willy drie legislaturen, tot hij overleed, ik twee bestuursperiodes, tot vandaag. Voor mij was en is het lokale bestuursniveau het belangrijkst.
Burgemeester zijn is meer dan een voltijdse job en ik vind het niet kunnen om dat met andere mandaten te combineren."

Wat beschouwt u als uw belangrijkste verwezenlijkingen?

"We hebben een ruimtelijk beleid met een langetermijnvisie ontwikkeld, waarbij kernversterking en het behoud van open ruimte centraal staan. Binnengebieden in Burcht en Zwijndrecht werden parken met o.m. een geboortepark en een hoogstamboomgaard. Ons openbaar vervoer is een paradepaardje: inwoners rijden gratis tot hun 25ste en betalen daarna slechts € 56 per jaar. Elders in Vlaanderen geldt zo’n tarief enkel voor senioren. Zwijndrecht is ook koploper in ontwikkelingssamenwerking:
1% van ons exploitatiebudget gaat naar 11.11.11, de Wereldwinkel en naar vierdepijler-projecten. En we investeren in kunst en cultuur. Kunstwerken staan hier niet op rotondes, maar vooral op pleintjes, zodat mensen ze kunnen beleven en erover praten. Maar het belangrijkste blijft ons sociaal beleid. Buurtbemiddeling en samenlevingsprojecten met de mensen en dicht bij de mensen maken het verschil. We hebben hier een sterke cultuur van inspraak en overleg. Voor  een project starten we niet met een ontwerp van een architect, maar luisteren we eerst naar de buurt. Mensen kennen hun straat en omgeving het best. Die input nemen we mee in de plannen. Dat schept vertrouwen.”

Hoe ziet u de toekomst van de nieuwe fusiegemeente?

"De fusie heeft een machtsspel blootgelegd. Politici van CD&V, N-VA en VB zagen de fusie als een kans om in Beveren, Kruibeke én Zwijndrecht de macht te grijpen. De nieuwe gemeente telt 87.000 inwoners en is qua oppervlakte even groot als Antwerpen.
Om recht te doen aan de 13 verschillende dorpen, stellen we dorpsraden voor. Of die er komen, hangt af van de bereidheid tot decentralisatie. Mijn collega-burgemeester in Beveren is meer centralistisch ingesteld, dus dat wordt een hele uitdaging. Het protest tegen de fusie kwam voort uit een grote betrokkenheid van de inwoners. Actiegroep ‘Hart voor Zwijndrecht’ ontstond snel en reageerde krachtig. Ook ambtenaren kwamen in actie, omdat ze gewend waren mee te denken en niet bereid om zomaar bevelen uit te voeren."

En wat met Groen in de nieuwe gemeente?

"Groen blijft sterk, met ervaren politici zoals Jos Stassen, Steven Vervaet en Veerle Beernaert. Ook de drie Groene raadsleden van Beveren zijn opnieuw verkozen. Ik ben wel verkozen, maar ik neem afscheid. De nieuwe ploeg vormt een sterke oppositie en zij kunnen de toekomst van Groen in de nieuwe gemeente verzekeren."

Joost Fillet

Foto: André bij een grafiek van Fred Bervoets, die zichzelf afbeeldt in de armen van zijn moeder, terwijl Duitsers de klokken uit de toren van Burcht roven om ze te smelten en er kanonnen uit te gieten.