In december startte de Commissie von der Leyen II (vdL).

In december startte de Commissie von der Leyen II (vdL). De hoorzittingen in het Europees Parlement waren geen toonbeeld van democratische controle. Kandidaten werden niet op inhoud beoordeeld. Het politieke steekspel primeerde. De in oorsprong christen-democratische Europese VolksPartij (EVP) vormde allianties met extreemrechts en ondermijnde het evaluatieproces van de kandidaat-commissarissen. De EVP verdedigde halstarrig de benoeming van de Italiaan Raffaele Fitto als uitvoerend vicevoorzitter voor het cohesiebeleid, terwijl die een heel slechte beurt maakte tijdens zijn hoorzitting. Hij vertegenwoordigt de uiterst rechtse partij Fratelli d’Italia van premier Meloni, die de kern vormt van de fractie Europese Conservatieven en Hervormers (ECR). Noch Meloni, noch de ECR steunden begin deze zomer de herbenoeming van vdL als Commissievoorzitter. Een EVP-bocht van jewelste. Ondertussen blijkt de EVP politiek  totaal onbetrouwbaar. Een onzalige coalitie van EVP, het rechtse ECR en extreemrechts kleedde in november de Europese wet, die de ontbossing wereldwijd moet tegen gaan, danig uit.

Waar staat vdL II voor?

Veel concrete plannen liggen er nog niet op tafel, maar de ‘missiebrieven’ met politieke richtlijnen, die vdL de kandidaat-commissarissen bezorgde in september, zeggen veel.

Een studie van de Europese transparantie-ngo Corporate Europe Observatory (CEO) besluit uit die missiebrieven dat vdL de komende vijf jaar de focus wil leggen op versterking van het ‘concurrentievermogen’ van de industrie en EU-regels die de industrie als belastend ervaart, wil dereguleren.

vdL wil alle bestaande EU-wetgeving onderwerpen aan een stresstest: “Vereenvoudig alle EUwetgeving en verminder de lasten voor het bedrijfsleven.” Maar beleidsmaatregelen die door de industrie als ‘regelgevingsbarrières’ worden ervaren, zijn vaak legitieme en waardevolle progressieve wetten en beleidsmaatregelen ter bescherming van de mens, het sociale, het milieu en het klimaat.

vdL wil het bedrijfsleven ook nauwer betrekken bij het controleren van nieuwe ontwerpwetgeving via ‘Implementatiedialogen’ met ‘belanghebbenden’ en ‘Reality Checks’. Geïnstitutionaliseerd lobbyisme dus!

vdL II, voor een pro-zakelijke en neoliberale interne markt

vdL wil dat het EP en de Europese Raad bedrijfsvriendelijke effectbeoordelingen gebruikt bij het indienen van amendementen op de ontwerpwetgeving van de Commissie.
Absurd en ondemocratisch. Het perkt de vrijheid van parlementsleden in en dwingt de EU-besluitvorming nog verder in een eng bedrijfsvriendelijk pad.

vdL’s dereguleringsmachine richt zich ook op nationale regeringen, regio’s en gemeenten. Een ‘wet ter voorkoming van belemmeringen voor de interne markt’ geeft de Commissie meer bevoegdheden om nationale en lokale overheden te controleren en de democratische ruimte voor progressieve maatregelen te beperken. Dat gebeurde eerder al in Frankrijk. Klachten van de luchthavenlobby leidden tot EU-inbreukprocedures die het verbod van de Franse regering op binnenlandse vliegroutes naar nabije bestemmingen (waar snelle treinen beschikbaar zijn) schrapten.

vdL II staat dus voor een pro-zakelijke en neoliberale interpretatie van de wetgeving voor de interne markt, met doordachte hindernissen voor ambitieuze progressieve regelgeving die mens en milieu beschermen.

Dit is onze Commissie niet!

Bart Staes