Naar een Europees groen handelsbeleid
01 Maart 2024
Recente crises illustreren dat de globalisering genadeloos toeslaat. De corona- en de energiecrisis, mede ten gevolge van de oorlog in Oekraïne, illustreerden onze afhankelijkheid van andere delen van de wereld.Onze afhankelijkheid van China is erg groot. Denk aan het gebrek aan mondmaskers bij het begin van de Covid-crisis. Denk aan de Chinese dominante positie inzake elektrische wagens en zonnepanelen.
Ondanks de energiecrisis voerde de EU in 2022 nog steeds € 640 miljard aan fossiele brandstoffen in. Dat staat voor een dagelijkse invoer van € 1,7 miljard aan gas en olie uit onstabiele en vijandige landen als Rusland en het Midden-Oosten. En ook de boerencrisis toonde onze kwetsbaarheid op wereldvlak aan. In een WWF-rapport lees ik dat België gemiddeld 2,5 miljoen ton sojabonen per jaar invoert. 64% daarvan is afkomstig van landen met een hoog risico op ontbossing; met Brazilië (651.000 ha), Argentinië (525.000 ha) en Paraguay (111.000 ha) op kop. We eten dus vlees- en zuivelproducten van dieren die gevoed orden met sojabonen geteeld op ontbost land in Brazilië.
De globalisering zorgde daarbovenop voor een steeds onhoudbaarder niveau van geconcentreerde welvaart en ongelijkheid, wat zich vertaalde in negatieve concurrentie tussen werknemers, regio’s en beleidskeuzes. Besluitvormingsprocessen worden ondoorzichtiger en multinationale ondernemingen krijgen steeds meer macht over besluitvorming die gemeenschappelijke normen opstelt. De politiek van haar kant heeft het steeds moeilijker om daadkrachtig op te treden in kwesties van algemeen, openbaar belang. Hierdoor wordt globalisering in zijn huidige vorm terecht beschouwd als een bedreiging voor de democratie.
Europese parlementsleden Sara Matthieu (Groen) en Saskia Bricmont (Ecolo) zetelden de voorbije jaren in de parlementaire commissie ‘Internationale Handel’. Ze treden daarmee in de voetsporen van mijn verzet tegen handelsakkoorden met de Verenigde Staten (TTIP), Canada (CETA), Vietnam, Singapore en Mercosur. Sara en Saskia namen het voortouw in alle pogingen om de functie van handel in een mondiale economie te heroriënteren. Groenen staan open voor de wereld. De wereld en onze planeet zijn ons politieke podium. Internationale handel is niet onze vijand, als dat beleid gegrond is op een stevige visie van sociaal-ecologische rechtvaardigheid.
Een groen handelsbeleid voorziet in maximaal welzijn voor de mens, met een minimaal gebruik van energie en grondstoffen. Daarom pleiten Groenen al jarenlang voor vrijhandelsakkoorden met aandacht voor hoge standaarden inzake sociale en milieuwetgeving.
Die strijd leidde alvast tot een eerste succes. In november 2023 keurde het Europees Parlement –met steun van de Groenen- een handelsovereenkomst met Nieuw-Zeeland goed. Die overeenkomst markeert een keerpunt in het handelsbeleid van de EU, omdat ze nieuwe, afdwingbare normen voor klimaat en duurzaamheid bevat. Maar de strijd gaat verder. Het EU-model voor handelsovereenkomsten moet nog verder worden verbeterd en moet concrete doelstellingen en een duidelijke routekaart bevatten, voor de uitvoering van duurzaamheidsverbintenissen en het uitfaseren van fossiele brandstoffen. Zo’n groen handelsbeleid
toont de eerste moedige stappen naar een ecologischere visie op handel.
Lees ook: Europees Manifesto 2024
Europese Groene Partij:
https://bit.ly/49an7iN
Bart Staes