Wandeling Polder van Kruibeke Op zondag namiddag 27 september – het eerste natte weekend sinds weken- zijn we te gast In het Waasland. Klaar voor een boeiende verkenning in Vlaanderens grootste overstromingsgebied: de Polders van Kruibeke. We worden rondgeleid door Prof. Patrick Meire, één van de architecten van dit overstromingsgebied. Ook Jos Stassen, onze voormalige Groen burgemeester van Kruibeke, is van de partij. Hij maakte van dit gebied een levend geheel, natuur, recreatie en cultuur ‘leven’ hier in harmonie samen. Voormalig minister Vera Dua vertelt ons over de totstandkoming van dit boeiende gebied. Het  gecontroleerde overstromingsgebied strekt zich uit over de gemeenten Kruibeke, Bazel en Ruppelmonde.   Alles begon met de overstroming van Ruisbroek in januari 1976. De combinatie van springtij, regenvlagen en een noordwesterstorm op de Noordzee resulteert in een stormtij. In Ruisbroek vloeit het stormwater binnen wanneer de dijk van de Vliet breekt, een zijriviertje van de Rupel. Ruisbroek is op slag het symbool van een falend waterbeleid. De Scheldedijken breken ook in Oorderen, Lillo en Hingene. Zandvliet stroomt zo goed als onder. Honderden hectaren staan blank. Naast twee dodelijke slachtoffers tekent men in Vlaanderen een miljoenen-schuld op aan materiële schade. Het Sigmaplan ziet in 1977 het levenslicht en voorziet in de verhoging en versterking van dijken over een afstand van meer dan 500 kilometer. Daarnaast worden dertien overstromingsgebieden aangelegd. Wij bezoeken vandaag het grootste gebied. De polder van Kruibeke. Groen is van meet af pleitbezorger geweest voor de aanleg van dit overstromingsgebied. De weerstand bij de boeren - die moesten onteigend worden - die gesteund werden door de flamboyante burgemeester Denert, was groot! Prof Meire, Vera en Jos vertellen verhalen over woelige vergaderingen, ambtenaren die werden opgesloten, toen ze naar een voorlichtingsvergadering gingen… De overtuigingskracht van Prof. Meire was groot en hij kon de ‘betonboer’ van de toenmalige dienst Zeewezen, Leo Meyvis, overtuigen van het ecologisch belang van een gecontroleerde getijdengebied. Samen bouwen ze het sluizencomplex in Kruibeke. Bij hoogtij stroomt het water het gebied in, bij laagtij loopt het deels leeg. Zo ontstaat een slikken- en schorrengebied dat enerzijds dient als waterzuivering voor de Schelde, en anderzijds een paradijs vormt voor watervogels, vissen, bevers en zelfs een zeldzame otter. Prof. Meire ontwikkelde het visvriendelijke sluizensysteem. Hij is een enthousiaste verteller “Het overstromingsgebied is een soort long voor de Schelde”, legt hij uit. “Zuurstofarm water komt het gebied binnen en verlaat het gebied verrijkt met allerlei voedzame stoffen. Zo verbetert de algemene waterkwaliteit, wat de biodiversiteit alleen maar ten goede komt.” De vijftig meter lange inwateringssluis, die een indrukwekkende waterval veroorzaakt wanneer het Scheldewater het gebied inloopt, werd naar Patrick Meire vernoemd. De kleinere uitwateringssluis werd vernoemd naar het voormalig afdelingshoofd van de dienst Zeeschelde, Leo Meyvis. Je ziet hoe de natuur het gebied inpalmt. Bomen sterven af en ruimen plaats voor riet. Het grote gebied kan worden opgedeeld in: het gecontroleerd gereduceerd getij in Kruibeke met de ontwikkeling van slikken en schorren. Het weidevogelgebied in Bazel, waar het beheer gericht is op vernatting en verarming van de grasmat, door het trekken van grachtjes en kreekjes die in de toekomst moeten zorgen voor een open bloem- en kruidenrijk landschap. Die verarming gebeurt door lokale landbouwers (maaien en begrazing). Broekbossen met laagveen en kreken in Bazel en Rupelmonde. Dit is Europese topnatuur waarvan de instandhouding en opwaardering geregeld werd in een LIFE-project. Het meest noordelijk gelegen Kortbroek bestaat uit een natuurlijke vijver, aangelegde visvijvers, vlonderpaadjes en wandelwegen. Het is speciaal ontwikkeld voor gezinsbeleving en scholen. Meer info: http://www.natuurpuntwaasland.be/index.php/natuurgebieden/natuur-in-de-kijker/polders-van-kruibeke-650-hectaren-topnatuur Onze wandeling bleef beperkt tot het noordelijke deel. (1 en 4) Eén van onze medewandelaars is Barbiergids, speciaal opgeleid om wandelingen te gidsen in de polders van Kruibeke en omgeving. Maandelijks zijn er gratis wandelingen, waarbij je als individu gratis kan aansluiten. (momenteel wel opgeschort omwille van corona).Meer info: http://www.barbiergidsen.be/index.php/contact We genieten van de spelende Chirojongens, die een zalige plek hebben om zich uit te leven. Er zijn ook heel wat gezinnen op wandel. Jos Stassen heeft als burgemeester ook erg veel geïnvesteerd om cultuur te integreren in het gebied.Graffitikunstenaar Reinout De Boeck, aka Suptil One, mocht de grootste van de drie inwateringssluizen van de Polders van Kruibeke voorzien van een streepje verf. Het kunstwerk van 50 meter breed is gebaseerd op het nummer ‘Parel aan het Scheld’ van de lokale hiphopband Krutown.Arcade. Aan de Scheldelei in Kruibeke staat een ‘CosmoGolem’. De houten giganten worden overal ter wereld opgetrokken als symbool voor kinderrechten en diversiteit. Kunstenaar Koen Vanmechelen, een vriend van Jos, ontwierp in totaal 34 golems; maar de zes meter lange kolos in Kruibeke is zijn grootste verwezenlijking tot nu toe. Zie ook https://sigmaplan.be/nl/verhalen/kunst-in-de-polders/ Het blijft droog tijdens onze tocht. We ronden af op een terrasje langs De Schelde. De Antwerpenaren nemen de waterbus terug naar de stad, andere deelnemers vertrekken tevreden weer naar hun uithoekje in Vlaanderen. Veel dank aan onze bekwame en bevlogen gidsen! Verslag Mieke Vogels` Foto’s Jan De Ridder en Walter Decoene