Groene Strandjutters_ Verslag van Dinsdag 24 juni 2025
Vandaag trekken we eerst naar het Zwin, dat de laatste jaren heel wat veranderd is. De gidsen leggen uit hoe nu meer aandacht is voor de beleving van de natuur, met plaatsen waar info op een aantrekkelijke manier wordt verstrekt. Vroeger was een groot deel van Het Zwin een vliegveld en daarna kwamen er kooien met dieren. Nu ligt de nadruk op natuurbeleving in het veld. Dit zien we al direct bij de ooievaars, die er nestelen en die nauwkeurig opgevolgd worden (het nestelen en het al dan niet trekken naar het zuiden). Door de opwarming zijn er stilaan minder vogels die trekken, omdat ze meer eten kunnen vinden als ze hier overwinteren. De jonge vogels kun je herkennen aan hun zwarte bek.
Dan komen we aan het kijkcentrum. Hier hebben we een mooi zicht op de kreek, met de 3 eilanden. Vroeger was Het Zwin een getijdengeul die leidde tot de haven van Damme. Dit stopte door de indijking. Nu is het laatste stuk periodiek ingedamd met schotten als de vogels nestelen. Dit zorgt ervoor dat de vogels (o.a. sternen en steltlopers) er veilig kunnen nestelen en hun jongen grootbrengen. Om de vos buiten te houden werd er een afspanning met stroom voorzien. In augustus wordt de kreek opengezet en dan zorgt de getijdenwerking voor meer aanvoer van voedsel.
Voor ons ligt een laagland met slikken (die vaak overstromen) en schorren (die overstromen met springtij). Daar vinden we planten die zich aangepast hebben aan de zoute omstandigheden, zoals de bekende Zwinneblommen, met de paarse bloemen. Daarnaast de zeeaster, die verkocht wordt als lamsoor, hoewel dat eigenlijk ook de Zwinneblommen zijn. Er is ook zeeweegbree, en zoutmelde en sommige stappers geraken tot bij het zeekraal.
Langs de struiken met duindoorn keren we terug naar het hoofdgebouw. Daar kunnen we opdrogen, onze picknick opeten en de tentoonstelling bezoeken. Hier staat alles in het teken van de trekvogels, met een infobord zoals in luchthaven voor de ‘vluchten’ van de verschillende vogels. Zo zien we dat de bergeenden in het voorjaar naar het noorden trekken om er even gezellig allemaal samen hun veren te vervangen. Andere vogels leggen enorme afstanden af. De schoolkinderen krijgen elk een vogel toegewezen en leven zich uit op de vele interactieve standen. Een echte aanrader.
Op weg naar Ramskapelle krijgen we nog wat uitleg over de dijken die werden aangelegd om het land te vormen. Sinds 2019 is er de nieuwe Internationale dijk, die het land beter moet beschermen tegen grote stormen.
Dan is het tijd voor het oorlogsmuseum, For Freedom van de gebroeders Jones. Sinds 2009 zitten ze in het oude schoolgebouw. Na de passage van Kamal Kermach, treffen we nu een actueel museum, met heel wat materiaal maar toch mooi gebracht. De vele wassen beelden maken het allemaal wat echter. Er is ook nog een loods met aandacht voor de luchtvaart, opgeluisterd met grote striptekeningen. Alle facetten van de oorlog komen aan bod, toch wat de oorlogvoering betreft. Wat dit alles voor de gewone mensen (en de vrouwen) betekende blijft wel grotendeels onderbelicht.
Na deze goedgevulde dag kunnen we nog wat napraten op het gezellige terras en trekken dan terug naar Nieuwpoort voor wat vrije tijd, het avondeten wat nagenieten op de zeedijk (al dan niet op een terras).
Verslaggever : Rita Decock
Leuke Weetjes : Van waar komen al die plaatsnamen?
De naam Knokke is afgeleid van het Oudnederlandse woord "knok", wat "hoge landtong in zee" of "duinenaanwas" betekent. Deze naam werd gegeven aan een dorpje dat ontstond op een dergelijke landtong, dat later "Ten Knokke" werd genoemd, naar de Sint-Katelijnekapel die er werd gebouwd.
Ramskapelle behoorde tot de parochie van Dudzele en omstreeks 1250-1260 werd Ramskapelle een zelfstandige parochie. De kapel, genaamd Ramscapella, vernoemd naar ene Hendrik Ram die omstreeks 1230 er bezittingen had, werd verheven tot parochiekerk.
De term "yde" verwijst in oude Nederlandse teksten naar een natuurlijke inham in de zee, vaak gebruikt als schuilhaven voor kleine vissersboten. Vandaar de namen Koksyde, Lombardsyde en Raversyde.
Het woord zwin verwijst naar een geul of kreek in het algemeen, een smalle waterloop die door de getijdenwerking wordt gevormd. Volgens sommigen verwijst het naar een doorwaadbare plaats.
De naam Sandeshoved, de naam van het hotel waar we verbleven, verwijst naar de vroege geschiedenis van Nieuwpoort en het duineneiland waarop de stad gebouwd is. Het is een oude benaming die "zandplaat" of "zandhoofd" betekent en verwijst naar de ligging van Nieuwpoort op een duinenrij aan de IJzermonding.